W sobotę, 21 czerwca, do Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE) wpłynął długo wyczekiwany wniosek o prowadzenie testów emisji cyfrowego radia DAB+. To formalny krok, na który – jak twierdziło wcześniej UKE – instytucja czekała mimo wcześniejszych zapowiedzi jednego z operatorów. Ten deklarował, że już złożył dokumenty, jednak UKE odpowiadało, że żaden wniosek nie został odnotowany. Co więcej, w sobotę (30.6.) wyłączono nadajnik DAB+ w Opolu.
Ministerstwo Cyfryzacji informuje, że „obecnie wnioski te poddane zostały analizie. Następnie projekty zezwoleń będą uzgadniane z Krajową Radą Radiofonii i Telewizji, która ma 10 dni roboczych od dnia otrzymania projektu na zajęcie stanowiska.”
Według UKE, działania Prezesa Urzędu mają na celu wspieranie rozwoju cyfrowego radia w Polsce. „Obecny plan zagospodarowania częstotliwości dla zakresu 174–230 MHz pozwala na uruchomienie w kraju trzech ogólnokrajowych multipleksów naziemnego radia cyfrowego DAB+ oraz ponad dwudziestu multipleksów lokalnych,” czytamy w oficjalnym stanowisku. Co więcej, UKE zapewnia, że „po stronie Urzędu nie ma żadnych przeszkód, aby podmioty zainteresowane ubiegały się o rezerwacje na potrzeby emisji DAB+.”
Ułatwienia prawne i infrastrukturalne, brak aktywności nadawców
W 2024 roku zaktualizowano zapisy planu zagospodarowania częstotliwości, co ma umożliwić skuteczniejsze pokrycie sygnałem obszarów rezerwacyjnych. Obecnie działa w Polsce siedem lokalnych multipleksów oraz jeden ogólnokrajowy Polskiego Radia. Od 2022 roku obowiązuje także znacząca bonifikata – aż 90% – w opłatach za prawo do użytkowania pasma 174–230 MHz. To realne wsparcie dla nadawców, którzy chcieliby wejść w świat cyfrowego radia.
UKE zaznacza, że brak stałych emisji DAB+, prowadzonych na podstawie rezerwacji częstotliwości, wynika wyłącznie z bierności samych nadawców i operatorów. „Część nadawców niestety rezygnuje z koncesji DAB+,” informuje urząd, odwołując się do najnowszego sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji za 2024 rok.
Przykład? WP Radio zakończyło działalność, a ESKA ROCK ogłosiła zamiar wycofania się z systemu DAB+. Z drugiej strony, w bieżącym roku nadawanie rozpoczęło studenckie Radio Egida, a Radio Imperium nadal walczy o utrzymanie zasięgu w rodzinnych Gliwicach – miasta, które znajduje się poza obszarem pokrycia sygnałem z Katowic. W tym przypadku emisja eksperymentalna w ramach lokalnego multipleksu okazuje się niezbędna.
Emisje testowe a wymogi formalne
Na stronie Biuletynu Informacji Publicznej UKE można przeczytać, że zezwolenie na testy DAB+ w Szczecinie wygasa 28 czerwca 2025 r. UKE nie wyraża sprzeciwu wobec jego przedłużenia, jednak podkreśla: „prawo do emitowania sygnału multipleksu nabywa podmiot na podstawie decyzji, która wydawana jest na wniosek podmiotu zainteresowanego.” Co więcej, żaden organ w Polsce – ani UKE, ani KRRiT – nie może nakazać prowadzenia emisji. To decyzja wyłącznie po stronie nadawcy.
Kolejnym warunkiem formalnym jest złożenie sprawozdania z dotychczasowej działalności eksperymentalnej. „W omawianym przypadku dokument ten nie został złożony,” zaznacza Sekretariat Departamentu Telekomunikacji Ministerstwa Cyfryzacji. Dodaje również, że zgodnie z przepisami, projekt zezwolenia musi zostać uzgodniony z Przewodniczącym KRRiT, który ma 10 dni na wydanie opinii.
Przyszłość cyfrowego radia zależy od rynku
Ministerstwo Cyfryzacji i UKE są zgodni: są narzędzia, są regulacje, są też możliwości techniczne. „Jednak wymaga to również większego zaangażowania po stronie nadawców radiofonicznych i operatorów,” podkreśla resort cyfryzacji. Obecny plan zagospodarowania częstotliwości umożliwia uruchomienie dwóch komercyjnych ogólnokrajowych multipleksów oraz – na dziś – kilkunastu lokalnych.
W przyszłości możliwe będzie przydzielenie kolejnych bloków częstotliwości – ale tylko w zależności od wyników analiz i uzgodnień międzynarodowych. Dopóki jednak sektor radiowy nie podejmie konkretnych działań, cyfrowe radio w Polsce pozostanie domeną testów i niepełnego zasięgu.
