13 lutego obchodzimy Światowy Dzień Radia, upamiętniający powstanie United Nations Radio w 1946 roku. Od niemal 80 lat radio pozostaje niezawodnym źródłem informacji, edukacji i rozrywki, a w dobie cyfryzacji wciąż odgrywa kluczową rolę w społeczeństwie. Mimo rosnącej konkurencji ze strony internetu i serwisów streamingowych, radio jest nadal najchętniej wybieranym medium w wielu krajach, w tym w Polsce.
United Nations Radio – Głos w Służbie Ludzkości
United Nations Radio powstało w 1946 roku, zaledwie kilka miesięcy po utworzeniu Organizacji Narodów Zjednoczonych. Jego głównym celem było informowanie społeczeństw na całym świecie o działaniach ONZ oraz promowanie pokoju, praw człowieka i zrównoważonego rozwoju. Pierwsza audycja została nadana 13 lutego 1946 roku z siedziby ONZ w Nowym Jorku i zaczynała się od słów:
„This is the United Nations calling the peoples of the world”
(Tu Narody Zjednoczone wzywają ludzi całego świata).
Przez dziesięciolecia United Nations Radio nadawało programy w różnych językach, docierając do milionów słuchaczy na całym globie. Audycje obejmowały relacje z konfliktów zbrojnych, inicjatywy humanitarne, kwestie klimatyczne i kulturowe. Wraz z rozwojem technologii, tradycyjne radio ONZ przekształciło się w nowoczesne UN News, dostępne online i jako podcasty. Jego misja pozostała jednak niezmieniona – dostarczać rzetelne i obiektywne informacje w czasach, gdy dezinformacja staje się coraz większym zagrożeniem.
Radio w Polsce: Medium Wszechobecne
Według Komitetu Badań Radiowych, radio jest jednym z najczęściej wybieranych mediów w Polsce. Dane z badania Radio Track za 2024 rok pokazują, że codziennie radia słucha blisko 19 milionów osób, a co najmniej raz w tygodniu – około 24,5 miliona. Oznacza to, że ponad 83 % Polaków regularnie korzysta z tego medium, niezależnie od wieku, wykształcenia czy miejsca zamieszkania.
Słuchacze są niezwykle zróżnicowaną grupą – ponad 75 % osób w wieku 15-24 lata, 80 % w wieku 25-39 lat i 86 % w wieku 40-59 lat regularnie włącza radio. Co więcej, audytorium radiowe obejmuje zarówno mieszkańców dużych miast, jak i wsi, co potwierdza uniwersalność tego medium. Radio towarzyszy Polakom w różnych sytuacjach – ponad 11 milionów osób słucha go w samochodzie, 8,7 miliona w domu, a 3,7 miliona w pracy.
FM dominuje, ale radio cyfrowe zyskuje na znaczeniu
Choć tradycyjne odbiorniki FM nadal są najpopularniejszym sposobem odbioru (korzysta z nich ponad 17 milionów osób), coraz więcej słuchaczy sięga po radio internetowe – w 2024 roku w ten sposób audycji słuchało 2,4 mln Polaków. Jednak technologia DAB+ (cyfrowy standard nadawania) wciąż nie zdobyła szerokiej popularności – na odbiorniki DAB+ zdecydowało się zaledwie 60 tysięcy użytkowników.
Zupełnie inaczej wygląda sytuacja w Niemczech, gdzie rozwój DAB+ nabiera tempa. W 2024 roku sprzedano tam ponad 1,2 miliona odbiorników DAB+, co stanowi 50 proc. wszystkich sprzedanych radioodbiorników, w roku 2020 udział wynosił 35 proc. Co więcej, technologia ta zaczyna odgrywać kluczową rolę w systemach ostrzegania ludności – nowy system Automatic Safety Alert (ASA) zapewni nadawanie cyfrowych alertów w sytuacjach kryzysowych, nawet gdy sieć komórkowa i internet zawiodą.
Przyszłość Radia: Innowacje i Zaufanie
Radio od lat pełni rolę niezawodnego źródła informacji. W dobie cyfryzacji stacje radiowe inwestują w nowe formaty, takie jak podcasty i media społecznościowe, by przyciągnąć młodszych odbiorców. Jednak kluczowym atutem radia pozostaje zaufanie słuchaczy – według badań w 28 z 31 krajów Europy radio jest uznawane za najbardziej wiarygodne medium.
Światowy Dzień Radia przypomina nam o bogatej historii, ogromnym zasięgu i nieprzemijającym znaczeniu tego medium. Niezależnie od formy odbioru – analogowej, cyfrowej czy internetowej – radio pozostaje fundamentem medialnego krajobrazu, który łączy pokolenia i zapewnia dostęp do rzetelnych informacji każdemu, kto tego potrzebuje.
